اسپکتروم آنالایزر یا تحلیل‌گر طیف از پرکاربردترین تجهیزات تست و اندازه‌گیری و آنالایزر سیگنال است که پارامتر‌های مربوط به دامنه سیگنال‌های الکتریکی را در اختیار ما قرار می‌دهد.
دستگاه اسپکتروم آنالایزرها از منظر ساختمان داخلی به دو دسته کلی آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند. در مدل های قدیمی با استفاده از فیلترهای آنالوگ و سپس نمایش در صفحه مدرج، مانند اسیلوسکوپ‌های قدیمی، نمایش طیف فرکانسی سیگنال را انجام می‌دادند.
این نوع از اسپکتروم آنالایزرها را به سبب استفاده از فیلتر هیتروداین به همین نام نیز می‌شناختند. اما امروزه با توسعه علم پردازش سیگنال‌های دیجیتال، فیلتر هیتروداین با محاسبات سریع FFT دست به دست هم دادند تا پردازش دیجیتال سریع و کارآمدی را در انواع جدیدتر اسپکتروم آنالایزرها برای کاربر فراهم کردند.
اسیلوسکوپ ها از نظر کارکرد نیز دو دسته‌بندی دارند. در نوع جارویی یا Sweep آن با بهره‌گیری از فیلتر میان‌گذر IF، سطح طیف را جهت دریافت اطلاعات سیگنال جارو می‌کند، سپس با عبور سیگنال از فیلتر ویدئو، نمایش فرکانسی سیگنال روی صفحه نمایش دستگاه انجام می‌شود.
اما در مدل لحظه‌ای یا Real-time و با استفاده از فیلترهای متعدد، و امروزه در انواع دیجیتال آن، با بهره گیری از پردازش دیجیتال سیگنال‌ها و فیلترFFT تاخیرهای زمانی جبران می‌شود و اطلاعات سیگنال به‌صورت لحظه‌ای و بدون صرف زمان برای جارو کردن طیف، به نمایش درمیآید.
اسپکتروم آنالایزرها به‌عنوان مرسوم‌ترین ابزار تحلیل یک سیگنال در حوزه فرکانس، با اندازه‌گیری‌های دقیق در حضور نویز و خطای کم، می‌توانند کمک بسیاری به کاربران رشته مخابرات، محققین این عرصه و کلیه نهادها و سازمان‌های نظارتی و اجرایی ارتباطات رادیویی کشور کنند.
اگر یک فیلتر در آزمایشگاه ساخته‌اید، پروژه‌ای برای تحویل به دانشگاه دارید، می‌خواهید محصولی مخابراتی را به تولید انبوه برسانید، کیفیت خطوط ارتباطی بی‌سیم را بررسی کرده و خطاهای آن را برطرف کنید، و یا بر روی سیگنال‌های رادیویی شناخته‌شده اطراف نظیر GSM و LTE تحقیق کنید، یک اسپکتروم آنالایزر اصلی‌ترین نیاز شماست.
اسپکتروم آنالایزر یا تحلیل‌گر طیف از پرکاربردترین تجهیزات تست و اندازه‌گیری و آنالایزر سیگنال است که پارامتر‌های مربوط به دامنه سیگنال‌های الکتریکی را در اختیار ما قرار می‌دهد.
دستگاه اسپکتروم آنالایزرها از منظر ساختمان داخلی به دو دسته کلی آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند. در مدل های قدیمی با استفاده از فیلترهای آنالوگ و سپس نمایش در صفحه مدرج، مانند اسیلوسکوپ‌های قدیمی، نمایش طیف فرکانسی سیگنال را انجام می‌دادند.
این نوع از اسپکتروم آنالایزرها را به سبب استفاده از فیلتر هیتروداین به همین نام نیز می‌شناختند. اما امروزه با توسعه علم پردازش سیگنال‌های دیجیتال، فیلتر هیتروداین با محاسبات سریع FFT دست به دست هم دادند تا پردازش دیجیتال سریع و کارآمدی را در انواع جدیدتر اسپکتروم آنالایزرها برای کاربر فراهم کردند.
اسیلوسکوپ ها از نظر کارکرد نیز دو دسته‌بندی دارند. در نوع جارویی یا Sweep آن با بهره‌گیری از فیلتر میان‌گذر IF، سطح طیف را جهت دریافت اطلاعات سیگنال جارو می‌کند، سپس با عبور سیگنال از فیلتر ویدئو، نمایش فرکانسی سیگنال روی صفحه نمایش دستگاه انجام می‌شود.
اما در مدل لحظه‌ای یا Real-time و با استفاده از فیلترهای متعدد، و امروزه در انواع دیجیتال آن، با بهره گیری از پردازش دیجیتال سیگنال‌ها و فیلترFFT تاخیرهای زمانی جبران می‌شود و اطلاعات سیگنال به‌صورت لحظه‌ای و بدون صرف زمان برای جارو کردن طیف، به نمایش درمیآید.
اسپکتروم آنالایزرها به‌عنوان مرسوم‌ترین ابزار تحلیل یک سیگنال در حوزه فرکانس، با اندازه‌گیری‌های دقیق در حضور نویز و خطای کم، می‌توانند کمک بسیاری به کاربران رشته مخابرات، محققین این عرصه و کلیه نهادها و سازمان‌های نظارتی و اجرایی ارتباطات رادیویی کشور کنند.
اگر یک فیلتر در آزمایشگاه ساخته‌اید، پروژه‌ای برای تحویل به دانشگاه دارید، می‌خواهید محصولی مخابراتی را به تولید انبوه برسانید، کیفیت خطوط ارتباطی بی‌سیم را بررسی کرده و خطاهای آن را برطرف کنید، و یا بر روی سیگنال‌های رادیویی شناخته‌شده اطراف نظیر GSM و LTE تحقیق کنید، یک اسپکتروم آنالایزر اصلی‌ترین نیاز شماست.
