آموزش نحوه تست خازن با مولتی متر به روش ساده

خازن یکی از مهم ترین المان های پرکاربرد در مدارهای الکترونیکی است. عوامل مختلفی مانند کیفیت پایین خازن، جریان کشی مدار و عوامل محیطی مانند گرما و رطوبت زیاد موجب خرابی خازن ها می شوند. برای علاقه مندان به علم الکترونیک دانستن نحوه آزمایش خازن یک مهارت ضروری است. روش های مختلفی جهت تست سلامت و یا خرابی خازن وجود دارد. در این آموزش نحوه تست خازن با مولتی متر، خازن سنج و lcr متر را بررسی می کنیم.

نحوه تست خازن

نحوه آزمایش خازن بسته به تجهیزاتی که در دسترس است، متفاوت می باشد، روش های مختلفی جهت تست سلامت و یا خرابی انواع خازن وجود دارد. در این آموزش، تست خازن به روش های ساده بیان شده است، این روش ها عبارتند از:

• تست خازن با مولتی متر
•  تست خازن با اهم متر
• تست خازن با LCR متر
• آزمایش ظرفیت خازن با خازن سنج

نکته 1 : به دلیل تاثیر دیگر قطعات موازی در مدار، احتمال خطا در نتیجه تست وجود دارد. بنابراین، حتما یک پایه از خازن را از مدار آزاد کنید. لازم است پیش از تست خازن، از خالی بودن بار الکتریکی در آن اطمینان حاصل کنید.
نکته 2 : اگر خازن را خارج از برد آزمایش می کنید، قبل از شروع تست، به کمک یک قطعه فلزی بدون بار الکتریکی، پایه های خازن را اتصال کوتاه کنید. توجه داشته باشید هنگام تست خازن با LCR متر از پراب های استاندارد آن ها که طول کوتاهی کمتر از 20 سانتی‌متر دارند استفاده کنید! بدین معنی که پراب مولتی متر را جایگزین آن نکنید.

نحوه تست خازن با مولتی متر

برای تست خازن با مولتی متر ابتدا باید سلکتور را روی رنج خازن قرار دهید و اگر مولتی متر شما دارای چندین محدوده ظرفیت خازنی است، محدوده مناسبی را انتخاب کنید که بالاتر از مقدار ظرفیت خازن مورد انتظار در آزمایش باشد.
پس از قرار دادن سلکتور بر روی حالت سنجش خازن، پراپ قرمز را به پایه مثبت و پراپ سیاه را به پایه منفی (در خازن های قطبیت دار مانند خازن الکترولیت) متصل کنید، هنگامی که اتصال برقرار شد، مولتی متر مقدار ظرفیت خازن را برحسب فاراد یا واحدهای فرعی مانند میکرو فاراد، نانو فاراد، پیکو فاراد … نمایش می دهد.

پیشنهاد می کنیم جهت بررسی و تهیه مولتی متر به صفحه خرید مولتی متر مراجعه کنید.

معایب و مزایای تست خازن با مولتی متر

مولتی مترها به کمک ولتاژ dc باتری، تست خازن را انجام می دهند. بهترین دستگاه تست ظرفیت خازن و نشتی آن، دستگاه ال سی آر متر است. آن دسته از lcr مترها که دارای قابلیت انتخاب فرکانس تست هستند از دقت بسیار بالایی برخوردارند. جهت اندازه گیری ظرفیت خازن های الکترولیت ظرفیت بالا، کمترین فرکانس و بالعکس جهت سنجش خازن های ظرفیت پایین مانند خازن های عدسی بیشترین رنج فرکانسی را انتخاب نمایید.
برخی از دستگاه ها به صورت تخصصی جهت آزمایش خازن با نام خازن سنج نیز در بازار وجود دارند. اما به آسانی توسط اهم متر اتصال کوتاه و قطعی خازن ها قابل تشخیص است. روش تست خازن با اهم متر را در ادامه توصیح می دهیم.

نحوه تست خازن با اهم متر

برای تست اتصال کوتاه خازن و ارزیابی عملکرد آن، می توانید آزمایش‌های دیگری مانند بررسی رفتار شارژ و دشارژ خازن در مدار انجام دهید.
برای این کار ابتدا باید پراب های اهم متر را به پایه های خازن متصل کنید. در این حالت خواهید دید که در ابتدا، اهم متر مقدار مقاومت پایینی را نمایش می دهد. که نشان دهنده شارژ شدن خازن است.

پیشنهاد می کنیم جهت بررسی و تهیه انواع منبع تغذیه به صفحه خرید منبع تغذیه مراجعه کنید.

توجه داشته باشید که برای تست خازن با اهم متر دیجیتال، در صورتی که خازن سالم باشد، این مقدار به تدریج افزایش می یابد. اما اگر مقدار نشان داده شده، پایین بماند یا عدد صفر روی صفحه اهم متر نشان داده شود، خازن معیوب است.
برای اطمینان از صحت نحوه تست خازن انجام شده، سیم ها را از خازن جدا کرده و مجدداً با قطبیت معکوس وصل کنید و مجددا مسیر گفته شده در قطبیت مستقیم را تکرار نمایید!

نکته 3 : نحوه تست خازن با اهم متر به گونه ای است که در این حالت، قطبیت مهم نیست.

آموزش تست خازن پلی استر

برای تست خازن پلی استر ، سرامیکی و عدسی لازم است ظرفیت خازن، درجه ولتاژ و جریان نشتی آنها را بررسی کنیم. برای این کار به یک مولتی متر دیجیتال که علاوه بر قابلیت اندازه گیری ولتاژ و جریان قابلیت اندازه گیری ظرفیت خازن را دارد نیاز داریم، علاوه بر این لازم است یک منبع تغذیه یا باتری که بتواند ولتاژ مناسب را برای آزمایش فراهم کند، نیز تهیه کنید.
• اندازه گیری ظرفیت خازن:
ابتدا سلکتور مولتی متر را وضعیت اندازه گیری ظرفیت خازن در محدوده ای که به مقدار مدنظر شما نزدیک است قرار دهید اگر مقدار مورد نتیجه آزمایش با مقدار خازن یا دیتاشیت آن نزدیک بود، خازن شما سالم است.
نکته 3 : به علت تلرانس خازن، ممکن است مقدار خوانده شده با مقدار خازن کمی اختلاف داشته باشد!

• اندازه گیری ولتاژ:
خازن خود را به یک باتری یا منبع تغذیه ای متناسب با ولتاژ خازن با رعایت پلاریته متصل نمایید. سپس وضعیت خازن را برای هر گونه گرمای بیش از حد و آسیب فیزیکی بررسی کنید. اگر خازن رفتار غیرعادی داشته باشد یا نتواند ولتاژ اعمال شده را حفظ کند، معیوب می باشد.

• تست جریان نشتی:
برای این کار لازم است ابتدا خازن را از منبع تغذیه یا باتری جدا کنید و سپس سلکتور مولتی متر خود را روی حالت اندازه گیری مقاومت (اهم) قرار دهید. پس از اتصال سیم ها به پراپ ها مقاومت نمایش داده شده را بخوانید، اگر مقاومت زیاد باشد، به این معنی است که جریان نشتی کم است و خازن مشکلی ندارد، در غیر این صورت (اگر مقاومت 0 باشد) خازن معیوب است.

نحوه تست خازن پمپ آب

اختلاف فاز مورد نیاز در راه‌اندازی الکتروپمپ های تک فاز توسط خازن راه انداز ایجاد می‌شود. خازن راه انداز الکتروموتورها در دستگاه های مختلفی وجود دارد. بررسی خرابی و روش تست خازن کولر گازی ، پارازیت گیر لباسشویی، سیستم های صوتی و یا خازن پنکه یکسان است. خرابی خازن پمپ آب و یا نشتی آن موجب از کار افتادن پمپ آب می گردد. ظرفیت خازن الکترو پمپ های تک فاز معمولا کمتر از 200 میکرو فاراد و ولتاژ آن ها نیز کمتر از 400 ولت متناوب است.

برای آزمایش خازن پمپ آب، به یک مولتی متر مجهز به خازن سنج نیاز است. تست خازن پمپ آب بسیار آسان است کافی است با اتصال پراب های مولتی متر به پایه های خازن مقدار آن را اندازه گیری نمایید.

اگر مقدار اندازه گیری شده با مشخصات خازن به طور قابل توجهی بیشتر باشد یا ظرفیت خازن صفر باشد، به این معنی است که خازن پمپ آب خراب شده است و باید تعویض شود.
نکته 4 : قبل از شروع هر آزمایش الکتریکی، مطمئن شوید که منبع تغذیه پمپ آب خاموش و قطع شده است.

نکته 5 :حتی با قطع برق، خازن ها همچنان می توانند شارژ نگه دارند. برای تخلیه آن از پیچ گوشتی با دسته عایق استفاده کنید. انتهای فلزی پیچ گوشتی را به دو پایانه خازن به طور همزمان لمس کنید. این کار باعث تخلیه ایمن شارژ باقی مانده در خازن می شود.

جمع‌بندی کلی: قطعا گزینه های بیشتری در تست انواع خازن وجود دارد؛ اما در این مقاله به بررسی تست خازن های پرکاربرد پرداختیم در صورتی که شما هم تجربه متفاوتی در نحوه تست خازن داشته اید در قسمت نظرات فروشگاه اینترنتی پارس الکترونیک، تجربه خود را با ما در میان بگذارید.